Düzenli Olarak Diş Hekiminizi Ziyaret Edin
Belirgin bir rahatsızlığınız olmasa bile ortalama 6 ayda bir diş hekiminize kontrole gidin. Diş hekiminizin yardım ve yönlendirmeleri ile kendinize bir bakım programı çıkarın.
Dişlerinize Önem Verin
Hekim ziyaretleri dışında kendi ağzınızı düzenli olarak kontrol edin. Bu sayede ağız ve diş sağlığınız ile ilgili (küçük diş kırılması, diş eti şişkinliği, renk değişimi, ağız içi yaralar gibi) bazı problemleri kendiniz fark edebilir, çok daha önce tedavi olabilir ve süreci olumlu yönde hızlandırabilirsiniz.
Koruma ve Önleme Kişiye Özeldir
Ağız ve diş sağlığıyla ilgili genel kurallar ve bilimsel gerçekler olmakla birlikte, spesifik ihtiyaçlar ve kişiye özel önlemler gündeme gelebilir. Sonuç olarak belli konularda kişilerin vücudu farklı tepkiler verebilir. Kişiden kişiye farklılık gösteren konuların yanı sıra, değişkenlere bağlı olarak kişinin bünyesinde dönemsel değişiklikler olabilir. Örneğin, normal bir zamanda almanız gereken önlemlerle hamile iken almanız gereken önlemler farklıdır. Herhangi bir rahatsızlığınız nedeniyle kullandığınız bir ilaç ağız ve diş sağlığınızla ilgili bir rahatsızlığı tetikleyebilir. Kulaktan dolma bilgiler, hekim olmayan kişilerin tavsiyeleri doğrultusunda hareket etmeyin. Bu nedenle düzenli diş hekimi ziyaretlerinizde genel sağlık durumunuzu, varsa gördüğünüz tedavi ve aldığınız ilaçları diş hekiminize söyleyin.
Düzenli Diş Fırçalama ve Diş İpi
Plak oluşumu ve diş eti rahatsızlıklarını önlemek için günde en az 2 defa dişlerinizi fırçalayın ve diş ipi kullanın. Dişlerin üzerine ve aralarına yerleşen bakterilerin beslenmesine yol açan plakları ancak bu yolla uzaklaştırabilirsiniz. Şekerli veya asit oluşturacak gıdaları yedikten sonra 20 dakika boyunca dişler asit saldırısına maruz kalır. Bu nedenle ara öğünlerden sonra da dişlerinizi fırçalamalı, fırçalayamıyorsanız ağzınızı bol su ile çalkalamalısınız. Bunlar mümkün değilse şekersiz sakız çiğnemek de belli ölçüde işe yarayabilir.
Sigara Ağız ve Diş Sağlığının Bir Numaralı Düşmanıdır
Akciğer ve ağız içi kanser riskini ciddi şekilde arttıran sigara, diş eti hastalıklarına davetiye çıkarır, dişlerde leke oluşturur ve kötü ağız kokusu ile sosyal yaşamınızı olumsuz etkiler. Sağlığınız için sigara kullanmamalı, kullanıyorsunuz bırakmak için derhal uzman yardımı almalısınız.
Vitamin ve Mineral Takviyeleri
Dengeli beslenme ne kadar önemli olsa da bazı durumlar ve bazı dönemlerde takviye alınması gerekebilir. Örneğin çocukların diş gelişimi ve çürüklere karşı dişlerin güçlenmesi için florür önemli bir mineraldir. Florür sadece çocuklar değil, yetişkinlerde de çürükleri önleyebilir, hassasiyet giderici etki sağlayabilir. Diş hekiminize danışarak florür içeren preparatlar uygulayabilirsiniz. Dışarıdan alınacak takviye vitamin ve mineraller için hekim onayı şarttır. Ağız ve diş sağlığınız ile ilgili takviyelerde mutlaka diş hekiminize danışmalı, kronik bir rahatsızlığınız ya da devam eden başka tedavileriniz varsa hekiminizin bilgisi ve izni dahilinde bu takviyeleri almalısınız.
Koruyucu Diş Hekimliği Uygulamaları
Koruyucu diş hekimliği, diş çürüğü ve dişeti iltihabı gibi en sık rastlanan ağız ve diş hastalıklarının oluşmadan önce önlenmesine dayanan uygulamaları içerir.
Başlıcaları şunlardır:
•Doğru beslenme ve diyet alışkanlıklarının kazandırılması
•Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı alışkanlığının edindirilmesi
•Fluor preperatları uygulanması
•6 aylık periyodik diş hekimi kontrolleri
•Kişide diş çürüğü riskinin değerlendirilmesi
•Ağız ve dişlerin büyüme ve gelişiminin değerlendirilmesi
•Ağız diş sağlığı eğitimi verilmesi
•Fissür örtücü uygulamaları
•Çocuklarda yer tutucu kullanımı
Fissür Örtücü Uygulamalar(Dişlerin Çürümemesi için koruyucu uygulamalar)
Dişlerin yüzeylerindeki girintiler ve çıkıntılar yemek artıkları ve mikropların birikmesi için çok uygun bir ortam oluşturmaktadır. Bu yüzeylerin dolgu benzeri bir malzeme ile (fissür örtücü) diş yüzeyinden hiçbir madde kaldırmadan, aşındırmadan şeffaf bir tabaka ile örtülmesi ( yağmurda şemsiye ile gezmek gibi) oluşabilecek diş çürüklerinin önlenmesinde çok önemli ( % 70-80 ) bir koruyucu işlemdir. Fluorid içeriği bulunan jeller pedodontist tarafından çocuklara uygulanmaktadır. Bu uygulama sayesinde dişler çürüğe karşı dirençli hale gelmiş olur.
Çocuklara 6 yaşından itibaren fluorid ve fissür örtücü uygulamaları yapılması tavsiye edilir.
Fissür örtücü uygulamaları dişlerin çiğneme yüzeylerini örten ve dişleri çürüğe karşı koruyan akıcı kıvamda bir maddedir. Yapılan araştırmalar diş çürüklerinin % 90’ının büyük azı dişlerinin çiğneme yüzeylerinde bulunan küçük, derin ve dar girintilerden ( Fissürler) başladığını belirtmektedir. Dişler ilk sürdükleri dönemde diş minesi tam olarak kalsifiye olmadığından, (sertleşmediğinden) yeni sürmüş dişler çürüğe karşı daha dirençsiz olurlar. Bu sebepten dolayı Fissür Örtücülerin dişler sürdükten kısa bir süre içinde yapılması tavsiye edilir. Yapılan araştırmalarda fissür sealant uygulamasının diş çürüğü oluşumunu % 85 – 90 oranında engellediği söylenmektedir.
FLORLAMA İŞLEMİ
Bir diğer önemli konu ise flourid uygulamaları olmaktadır. Süt ve sürekli dişler 15 yaşına yani dişlerin olgunlaşma yaşına kadar adeta bir sünger gibi yararlı ve zararlı şeyleri emmektedirler. Bu yaşa kadar uygulanan flourid uygulamaları hem diş çürüklerini önlerken hem de dişin yapısına katılıp bir dolgu malzemesinden ziyade dişi dış etkenlere karşı daha uzun süre korumaktadır.